"ज्ञान विज्ञान आणि सुसंस्कार यासाठी शिक्षण प्रसार " शिक्षणमहर्षि प. पू . डॉ.बापूजी साळुंखे .

Thursday, 25 November 2021

NOVEMBER 2021

 

शाळेचे नाव-सरदार रघुनाथराव ढवळे हायस्कूल,केंदूर


इयत्ता -दहावी

 विभागाचे नाव- ऊर्जा पर्यावरण विषयाचे नाव- एक दिवा एका स्विच ने दोन दिवे दोन स्विच नी नियंत्रित करणे.

इयत्ता दहावीच्या विद्यार्थ्यांच्या वर्गावर एक दिवा एका स्विच ने दोन दिवे दोन स्विच नियंत्रीत करणे या विषयावर लेक्चर झाले. यामध्ये सर्वप्रथम विद्यार्थ्यांना वायरिंग बद्दल संपूर्ण माहिती दिली. स्वीच चे वेगवेगळे प्रकार सांगून त्या बद्दल माहिती दिली. त्यानंतर विद्यार्थ्यांकडून एक दिवा एका स्विच ने जोडून घेतला तसेच विद्यार्थी दोन दिवे दोन स्विच नियंत्रीत करायलाही शिकले. विद्यार्थ्यांनी खूप व्यवस्थितपणे सर्किट बनवली यामध्ये एकूण खर्च 125 रुपये इतका आला. त्यानंतर विद्यार्थ्यांच्या सर्व शंकांचे निरसन झाले. तसेच विद्यार्थ्यांना या प्रॅक्टिकल बद्दल सर्व कन्सेप्ट क्लियर झाल्या.







इयत्ता-आठवी

प्रात्यक्षिकाचे नाव - पणत्या रंगविणे.

थोडक्यात माहिती - दीपावली येताच घरोघरी पण त्यांचे दिवे लावलेले असतात. त्यामुळे पण त्यांना सजावट करण्यासाठी कलर वेगवेगळ्या प्रकारचे मोती स्टार वापरण्यात आले. त्यासाठी बाजारातून पणत्या आणल्या त्यांना वेगवेगळ्या कलर ने डिझाईन काढण्यात आले गम वापरून त्यावर कुंदन तसेच मोती डेकोरेट करण्यात आले.








प्रात्यक्षिकाचे नाव - शेंगदाणा चिक्की बनविणे.

थोडक्यात माहिती - किशोरवयीन मुलामुलींमध्ये काही वेळेस हिमोग्लोबिनचे प्रमाण कमी असते. त्यामुळे आपल्या शरीरातील हिमोग्लोबिनचे प्रमाण वाढवण्यासाठी गुळ शेंगदाणे खाणे अत्यंत आवश्यक असते. त्यामुळे आपल्या शरीरातील रक्ताचे प्रमाण वाढते. त्यासाठी गूळ शेंगदाण्याची चिक्की बनविण्यात आली. त्यासाठी गुळ शेंगदाणे तूप इत्यादी साहित्य वापरण्यात आले. शेंगदाणे खरपूस भाजून त्याची टरकले काढली नंतर मिक्सर मध्ये शेंगदाणे बारीक करून घेतले. कढईमध्ये गुळाचा पाक करून त्यामध्ये बारीक केलेले शेंगदाणे मिक्स करून घेतले. ताटाला तूप लावून त्यामध्ये हे मिश्रण ओतले व्यवस्थित पसरून त्याच्या वड्या पाडल्या यामधून मुलांनी पाकाचे प्रकार अभ्यासले.




प्रात्यक्षिकाचे नाव _जमीन तयार करणे शेतात मेथी पीक घेणे विद्यार्थ्यांनी आपल्या शाळेतील प्लॉटवर मीटर च्या साह्याने मोजणी करून घेतली जमिनीमध्ये सारा तयार केला टिकावा च्या साह्याने खोदने केली गवत दगड वेचून काढले बीज प्रक्रिया केलेली मिठी त्या जागेत हाताने टाकने केले पुन्हा पंजाची साह्याने पूर्ण मातीत मिसळून घेतले त्याला पाणी दिले आंतरपिकाची लागवड केली उदाहरणार्थ कोथिंबिरीचे बी मुळा बी हे आंतरपीक वर अंबेने लावगड केली त्याला दोन-तीन दिवसांनी पाणी दिले अशा पद्धतीने शेत जमीन तयार करून मेथीचे पीक घेतले प्रात्यक्षिक विद्यार्थ्यांनी केले त्यातून विद्यार्थ्यांना खूप आनंद मिळाला तसे नफा-तोटा पत्रक विद्यार्थ्यांना बनवता येते अशा पद्धतीने हे प्रात्यक्षिक पूर्ण केले








प्रात्यक्षिकाचे नाव- अर्धा गुंठा क्षेत्रावर मेथीचे पीक घेणे

विद्यार्थ्यांनी आपल्या शाळेच्या प्लॉटवर मेथी या पिकाची जमीन तयार केली टिकवा च्या साह्याने जमीन खोदणी करून घेतली त्यानंतर त्यामध्ये सारे तयार केले मेथी बी यावर बीज प्रक्रिया केले बीजप्रक्रिया केलेले बियाणे त्यावर बियाणांची टाकणी केली त्याला पाणी दिले अशा पद्धतीने दोन दिवसांनी पुन्हा त्याला पाणी दिले 28 दिवसांमध्ये मेथीचे पिक काढण्यासाठी तयार झाले इयत्ता नववीच्या विद्यार्थ्यांनी मी तिची काढणे केली ते शाळेमध्येच विक्री केले हे प्रात्यक्षिक करताना विद्यार्थ्यांना दोनशे रुपये खर्च आला या पिकातून दोनशे पंधरा रुपये उत्पन्न मिळाले त्यातून विद्यार्थ्यांना 15 रुपये नफा झाला अशा पद्धतीने हे प्रात्यक्षिक पूर्ण विद्यार्थ्यांनी केले नफा तोटा पत्रक विद्यार्थ्यांनी काढले हे प्रात्यक्षिक करताना विद्यार्थ्यांना खूप आनंद आवड निर्माण झाली.

 











                                                                  अभियांत्रिकी विभाग.                                                      ...