"ज्ञान विज्ञान आणि सुसंस्कार यासाठी शिक्षण प्रसार " शिक्षणमहर्षि प. पू . डॉ.बापूजी साळुंखे .

Thursday, 30 March 2023

                                                                  अभियांत्रिकी विभाग.

                                                                        वर्ष.2023.

                                                                      महिना मार्च.

                                       शाळेचे नाव. सरदार रघुनाथराव ढवळे हायस्कूल केंदुर.



इयत्ता :नववी.

उपक्रमाचे नाव:पाईपलाईन साठी बांधकाम करणे.

साहित्य:मेजरींग टेप पावडे घमेल हॅन्ड ग्लोज कोळंबा दोरी लेवल ट्यूब इत्यादी.

थोडक्यात माहिती:

प्रथम मुलांना माहिती समजावून सांगितली यासाठी लागणारे मटेरियल आम्ही जमा केले बांधकामासाठी कोणकोणत्या विटा वापरतात कोणत्या साईटचा वापरतात हे मुलांना समजावून सांगितले. सर्वप्रथम मुलांनी वाळू सिमेंट पाणी याचे मिश्रण केले हे बांधकाम आम्ही सहा इंची मध्ये पूर्ण करून घेतले. ही पद्धत मुलांच्या लक्षात आली व यातून मुलांना हे स्वतः काम केल्यामुळे मुलांना आनंद झाला.




Friday, 24 February 2023

                                                                           गृह आरोग्य

                                                                             वर्ष २०२३

                                                                        महिना फेब्रुवारी


                                             शाळेचे नाव-सरदार रघुनाथ ढवळे हायस्कूल केंदुर 

उपक्रमाचे नाव -     केमिकल विरहित साबण

साहित्य -               साबण बेस , कोरफडीचा रस, कडुनिंबाच्या पानांचा रस, व्हिटामिन इ ओईल ची गोळी , पातेले,                                  साबणाचा साचा ई 

कृती-                     एका पातेल्यात साबण बेस चे तुकडे करून टाकले नंतर त्यात कोरफडीचा रस आणि                                            कडुनिंबाच्या पानांचा रस व्हिटामिन इ ओईल टाकले हे मिश्रण एकजीव करून साच्यात                                        ओतून घेतल मिश्रण थंड झाल्यावर साच्यातून साबण काढले










Friday, 27 January 2023

उपक्रमाचे नाव - तिळगुळ चिक्की

                                                                  गृहआरोग्य 

 वर्ष 2023

 महिना- जानेवारी

 शाळेचे नाव -सरदार रघुनाथ ढवळे हायस्कूल केंदुर

 इयत्ता-  आठवी

                                                उपक्रमाचे नाव - तिळगुळ चिक्की


                       साहित्य= ३.१/२ किलोतीळ ,७किलोगूळ, ५०ग्रम तूप, वेलची५ग्रम , शेंगदाणे २ किलो, कढई ,                                               चमचा थाळी , सुरी, वाटी.  

कृती=

1) कढईचा वापर करून तिळ भाजून घेणे. शेंगदाणे बारीक कुठ करून घेणे .

2-कढईत गूळ व थोडेसे पाणी घाला 

3-मंद आचेवर गुळाचा गोळीबंद पाक तयार करणे

4-तूप वितळून एका थाळीमध्ये पसरून लाऊन तयार ठेवणे

5-गुळाच्या गोळीबंद पाकामध्ये तीळ शेंगदाणे कूटटाकून चमच्याने हलवा व ते गरम असतानाच तूप लावलेल्या थाळी मध्ये पसरवा 

6-मिश्रणाचा  थर थोडा गार झाल्यावर सूरीने त्यात उभे आडवे छेद घेऊन वड्या तयार करणे. 

7- मिश्रण पुर्ण गार झाल्यावर थाळीतून वड्या सुट्या करणे. 

अश्या प्रकारे 10 किलो चिक्की तयार केली. 

मकरसंक्रांती निम्मित लोकपोयोगी सेवा केली. 

एकूण खर्च -1000, नफा -1200

 




Thursday, 31 March 2022

सरदार रघुनाथराव ढवळे हायस्कूल, केंदूर








श्री स्वामी विवेकानंद शिक्षण संस्था कोल्हापूर संचलित 'सरदार रघुनाथराव ढवळे   हायस्कूल आणि  ज्युनिअर कॉलेज ,केंदूर मधे कार्याध्यक्ष    प्राचार्य अभयकुमार साळुंखे ,प्राचार्य सुळगेकर सर, पुणे विभाग प्रमुख  प्राचार्य गवळी एस .एम. सर यांची उपस्थिती शुक्रवार दिनांक बारा ऑक्टोबर 2018 रोजी लाभली.या कार्यक्रमाच्या निमित्ताने शिरूर लोकसभा मतदारसंघाचे खासदार शिवाजीराव आढळराव पाटील हेही उपस्थित होते संस्था आणि खासदार फंड या निधीतून शालेय वर्ग खोलींचे भूमिपूजन करण्यात आले. 
संस्था माता आणि बापूजींच्या प्रतिमा पूजनाने कार्यक्रम सुरू झाला.या कार्यक्रमांमध्ये कार्याध्यक्ष प्राचार्य अभयकुमार साळुंखे यांनी दलित मित्र बापूजी साळुंखे यांच्या कार्याची माहिती दिली .तसेच संस्थेच्या शैक्षणिक संकुल संबधी माहिती दिली. ज्ञान विज्ञान आणि सुसंस्कार या संस्थेचा बि्द वाक्यानुसार गुरुदेव कार्यकर्त्यांचे काम चालू आहे.यांची  उपस्थितांना जाणीव करून दिली.
या कार्यक्रमाच्या निमित्ताने संस्था विभागीय सदस्य माजी सभापती सदाशिवराव  थिटे , रामशेठ साकोरे  प्राचार्य  बेले एम .डी. सर  तसेच शाळा व्यवस्थापन समिती उपाध्यक्ष तुकारामशेठ सुकरे, स्कूल कमिटी चेअरमन पांडुरंग दादा ताथवडे ,आंबेगाव पंचायत समिती सदस्य रवींद्रशेठ करंजखेले, माजी जिल्हा परिषद सदस्या जयश्रीताई पलांडे ,
माजी जिल्हा परिषद अध्यक्ष अरुण भाऊ गिरे, उपसरपंच अभिजीतशेठ साकोरे, शिवसेना शाखाध्यक्ष जयदीप शेठ ताठे, शिरूर आंबेगावमधील शिवसेना कार्यकर्ते, तसेच केंदूर आणि परिसरातील आजी माजी पदाधिकारी ग्रामस्थ , प्रशालेतील वेगवेगळ्या विभागातील अध्यक्ष उपाध्यक्ष संचालक ,स्कूलचे शिक्षक शिक्षकेतर कर्मचारी उपस्थित होते.

Friday, 18 March 2022

MARCH2022

 शाळेचे नाव:- सरदार रघुनाथराव ढवळे हायस्कूल केंदुर

 इयत्ता- नववी

 विभागाचे नाव- ऊर्जा व पर्यावरण उपक्रमाचे नाव -गोडाऊन वायरिंग करणे
 थोडक्यात माहिती-इयत्ता नववीच्या विद्यार्थ्यांच्या वर्गावर गोडाऊन वायरिंग करणे यावर लेक्चर झाले. यामध्ये सर्वप्रथम विद्यार्थ्यांना गोडाऊन वायरिंग म्हणजे काय? ती कशी करतात हे सांगितले . गोडाऊन वायरिंग करण्यासाठी कोणती साधने वापरतात तसेच त्यांचा वापर कसा करावा हे सांगून विद्यार्थ्यांना गोडाऊन वायरिंग ची मंडल आकृती तयार करण्यास शिकवले . तसेच विद्यार्थ्यांना विविध प्रकार दाखवून त्यांचा वापर कसा करावा हे देखील स्पष्ट केले. त्यानंतर विद्यार्थ्यांकडून वायरिंग करून घेतली .तसेच गोडाऊन वायरिंग ची पद्धत कुठे कुठे वापरतात हेही विद्यार्थ्यांना यातून कळाले. त्यानंतर विद्यार्थ्यांच्या शंकांचे निरसन झाले.













इयत्ता आठवी
प्रात्यक्षिकाचे नाव. शाळेमधील बेंच दुरुस्ती करणे
प्रथम आम्ही मुलांना माहिती समजावून सांगितली शाळेमधील त्यांची तुटलेली खराब झालेली आम्ही त्या ब्याच बाहेर काढल्या व अभियांत्रिकी विभागामध्ये आय बी टी यामार्फत मुलांना याबद्दल माहिती सांगितली बेंच तुटलेल्या ठिकाणी आम्ही नवीन फळी बसविली व कटिंग केली तुटलेल्या ठिकाणी वेल्डिंग केले. ड्रिल मशिनच्या साह्याने आम्ही नट बोलट हॉल पाडले अशाप्रकारे मुलांना माहिती समजली




 उपक्रमाचे नाव - ओल्या नारळाच्या वड्या
इयत्ता - 8 वि 
थोडक्यात माहिती -  ओल्या नारळाच्या वड्या बनवण्यासाठी नारळ, साखर, तूप, वीलायची, दूध, बदाम, इ. साहित्य वापरण्यात आले. प्रथम ओल्या नारळ किसनीने बारीक किसून घ्या.  किंवा मिक्सरमध्ये बारीक करून घ्या. कढईमध्ये थोडेसे तूप टाका. त्यामध्ये बारीक केलेले खोबरे टाका व साखर टाका. वारंवार चमच्याने हलवत राहा. नंतर त्यामध्ये थोडे दूध टाका व विलायची पूड टाका. हे मिश्रण व्यवस्थित मिक्स झाल्यानंतर एका ताटाला तूप लावून घ्या व त्यामध्ये हे मिश्रण व्यवस्थित पसरून घ्या. त्यावर बदामाचे काप टाका गरम असतानाच चाकूने वड्या पाडून घ्या.




इयत्ता - नववी            प्रात्यक्षिकाची नाव- प्लॅस्टिक पिशवीमध्ये फुल झाडांची लागवड करणे                   इयत्ता नववीच्या विद्यार्थ्यांनी आपल्या शाळेत आयबी टीव्ही बघा मध्ये प्लॅस्टिक पिशवीमध्ये माती व शेणखत मिसळून त्यामध्ये गुलाब जास्वंद मोगरा इत्यादी फुलझाडांची फांदी लागवड करून त्याला वेळच्या वेळी पाणी दिले अशा पद्धतीने दोनशे रोपे विद्यार्थ्यांनी तयार केली विद्यार्थ्यांना हे प्रात्यक्षिक करत असताना खूप आनंद झाला हे साहित्य जमा करण्यासाठी त्यांनी दोन-तीन मुलांचे ग्रुप तयार केले व त्यामध्ये माती शेणखत प्लास्टिक पिशवी कटर चाकू सर्व साहित्याची जमवाजमव केली व प्रथम प्लास्टिकच्या पिशव्या माती व शेणखत या मिश्रणाने भरून घेतल्या व त्यामध्ये जास्वंद गुलाब मोगरा यांच्या फांद्यांची लागवड केली अशा पद्धतीने रोपे तयार करण्याच्या पद्धती विद्यार्थी शिकले आपल्या घरी प्रत्येक विद्यार्थ्यांनी 20 रोपे तयार करण्यास सांगितले          









FEBRUARY2022

 शाळेचे नाव:- सरदार रघुनाथराव ढवळे हायस्कूल केंदुर

 इयत्ता -आठवी 

उपक्रमाचे नाव- सिम्पल सर्किट बनविणे.
थोडक्यात माहिती -इयत्ता आठवीच्या विद्यार्थ्यांच्या वर्गावर सिम्पल सर्किट बनविणे या विषयावर लेक्चर झाले. यामध्ये सर्वप्रथम विद्यार्थ्यांना सिम्पल सर्किट म्हणजे काय? हे सांगितले. विद्यार्थ्यांना साधे वायरिंग बद्दल सर्व कन्सेप्ट क्लिअर केल्या .त्यानंतर सिम्पल सर्किटमध्ये एकसर जोडणी आणि समांतर जोडणी हे प्रकार पडतात हे  सांगून एक किंवा दोन बल्ब वापरून आपण एक आणि समांतर जोडणी करू शकतो हेही विद्यार्थ्यांना कळाले. त्यानंतर विद्यार्थ्यांनी एक किंवा दोन बल्ब वापरून सिम्पल सर्किट बनविले .सिम्पल  सर्किट बनवण्यास एकूण खर्च 80 ते 90 रुपये इतका आला. तसेच या प्रॅक्टिकल यामध्ये विद्यार्थी वेगवेगळ्या प्रकारे वायरिंग कनेक्शन करण्यास शिकले.



इयत्ता नववी
प्रात्यक्षिक नाव-टॉयलेट बाथरूम खिडकी तयार करणे
प्रथम आम्ही मुलांना माहिती समजावून सांगितली बाथरूम साठी व टॉयलेट साठी खिडकी तयार करणे आहे त्या साठी कोण कोणते मटेरियल वापरावयाचे आहे याची पहिली आम्ही यादी बनविली यासाठी लागणारे मटेरियल 22.3 चा अँगल आम्ही दहा फूट घेतला व.10.mm बार घेऊन मेजरींग टेप ने आम्ही मार्किंग केले सुरुवातीला चौकोनी बॉक्स तयार केला. याची मेजरमेंट घेऊन त्यासाठी लागणारे दहा एमएम चे बार कटिंग केले.२ फूट. लांबी व रुंदी दोन फूट असा चौकोनी बॉक्स वेल्ड केला. दहा एमएम चे बार कटिंग केलेले चार इंची अंतरावर वेल्ड केले अशाप्रकारे आम्ही टॉयलेट बाथरूम खिडकी बनविली.




इयत्ता - नववी            प्रात्यक्षिकाची नाव- प्लॅस्टिक पिशवीमध्ये फुल झाडांची लागवड करणे                   इयत्ता नववीच्या विद्यार्थ्यांनी आपल्या शाळेत आयबी टीव्ही बघा मध्ये प्लॅस्टिक पिशवीमध्ये माती व शेणखत मिसळून त्यामध्ये गुलाब जास्वंद मोगरा इत्यादी फुलझाडांची फांदी लागवड करून त्याला वेळच्या वेळी पाणी दिले अशा पद्धतीने दोनशे रोपे विद्यार्थ्यांनी तयार केली विद्यार्थ्यांना हे प्रात्यक्षिक करत असताना खूप आनंद झाला हे साहित्य जमा करण्यासाठी त्यांनी दोन-तीन मुलांचे ग्रुप तयार केले व त्यामध्ये माती शेणखत प्लास्टिक पिशवी कटर चाकू सर्व साहित्याची जमवाजमव केली व प्रथम प्लास्टिकच्या पिशव्या माती व शेणखत या मिश्रणाने भरून घेतल्या व त्यामध्ये जास्वंद गुलाब मोगरा यांच्या फांद्यांची लागवड केली अशा पद्धतीने रोपे तयार करण्याच्या पद्धती विद्यार्थी शिकले आपल्या घरी प्रत्येक विद्यार्थ्यांनी 20 रोपे तयार करण्यास सांगितले           








उपक्रमाचे नाव - ओरिओ बिस्किटाचा केक बनविणे.
इयत्ता - 9  वी 
थोडक्यात माहिती -  गृह आरोग्य विभागाअंतर्गत प्रात्यक्षिक करत असताना भाजणी हे प्रक्रिया अभ्यासण्यासाठी बिस्किटाचा केक बनविण्यात आला. त्यासाठी ओरिओ बिस्कीट पॅकेट, पिठीसाखर, दूध, बेकिंग पावडर, व्हॅनिला इसेन्स, काजू, तूप, इत्यादी साहित्याचा वापर करण्यात आला. प्रथम बिस्कीट मधील क्रीम काढून घेतली व बिस्किटाचे तुकडे करून ते मिक्सरमध्ये बारीक करून घेतले. एका  बाउल मध्ये बारीक केलेली  बिस्किटे,  पिठीसाखर, बेकिंग पावडर, व्हॅनिला इसेन्स, एकत्र मिक्स करून घेतले. त्यामध्ये थोडे थोडे दूध टाकून मिश्रण तयार केले. केकच्या भांड्याला आतून तूप लावून घेतले व त्यामध्ये हे मिश्रण ओतले.  सजावटीसाठी काजू टाकले. व ओव्हन मध्ये 180°cक तापमानाला 25 मिनिटे  भाजून घेतले. यामधून मुलांनी भाजण्याची प्रक्रिया अभ्यासली.








Thursday, 3 February 2022

JANUARY2022

 शाळेचे नाव:- सरदार रघुनाथराव ढवळे हायस्कूल केंदुर


इयत्ता - दहावी
विभागाचे नाव- ऊर्जा व पर्यावरण
 उपक्रमाचे नाव- दोन किंवा त्यापेक्षा जास्त दिवे एक सर  जोडणी करणे.
थोडक्यात माहिती-इयत्ता दहावीच्या विद्यार्थ्यांच्या वर्गावर दोन किंवा त्यापेक्षा जास्त दिवे एकसर जोडणी करणे या विषयावर लेक्चर झाले. यामध्ये सर्वप्रथम विद्यार्थ्यांना एकसर  जोडणी म्हणजे काय? ती कशी करतात? हे सांगितले. तसेच जोडणीचे विविध प्रकारही सांगितले .विद्यार्थ्यांना एकसर जोडणी बद्दल संपूर्ण माहिती दिली .तसेच एकसर/समांतर जोडणी चा वापर कुठे - कुठे केला जातो हे देखील सांगितले. त्यानंतर सर्व विद्यार्थ्यांकडून दोन पेक्षा जास्त दिवे /एकसर जोडणी करून घेतली.  एकसर  जोडणी करताना 200 रुपये इतका खर्च आला. त्यानंतर विद्यार्थ्यांच्या सर्व शंकांचे निरसन होऊन लेक्चर संपले.





 प्रात्यक्षिकाचे नाव - पाणी तपासणे.
 इयत्ता - दहावी
 थोडक्यात माहिती -  दूषित पाण्यामुळे उलट्या जुलाब सर्दी खोकला ताप अशा प्रकारचे आजार उद्भवतात त्यामुळे आपण जे पाणी पितो ते पाणी पिण्यायोग्य आहे की नाही हे आपणास माहिती नसते.
 आपण पाणी कोणत्या प्रकारचे पिले  पाहिजे.  हे तपासण्यासाठी H2O स्विफ्ट च्या साह्याने पाणी परीक्षण करण्यात आले यामध्ये H2O असलेल्या बॉटल मध्ये  बाला पर्यंत पाणी बांधण्यात आले व झाकण बंद करुन ते तीन दिवस तसेच ठेवले बॉटल मधील पाण्याचा कलर काळा झाल्यास पाणी पिण्यायोग्य नाही व  व पाण्याचा कलर पिवळसर झाला तर ते पाणी पिण्यायोग्य असे निष्कर्ष मनात आले अशाप्रकारे पाणी परीक्षण केले.



 प्रात्यक्षिकाचे नाव- दशपर्णी अर्क तयार करणे                                  
   इयत्ता नववीच्या विद्यार्थ्यांनी सेंद्रिय पद्धतीने दशपर्णी अर्क तयार करणे प्रात्यक्षिक तयार करण्यासाठी आपल्या सभोवताली 10 झाडांचा पाला एकत्र करून आणला व शाळेमध्ये विद्यार्थ्यांनी कुठून  घेतला व तीस दिवस सावलीमध्ये आंबवण्यासाठी ठेवला त्याला दररोज काठीने सकाळी व संध्याकाळी ढवळून घेतला अशा पद्धतीने तयार झालेले मिश्रण एका फडके ने काढून घेतले व शाळेच्या विभागांमध्ये वापर केला सेंद्रिय पद्धतीने तयार केलेले दशपर्णी अर्क हे काळी किडी मावा तुडतुडे अशा विविध कीटकांवर फवारणी केली व त्याचं योग्य रिझल्ट मिळाला


इयत्ता:-10 वी
उपक्रमाचे नाव :- पाया खोद काम करणे
प्रथम मुलांना माहिती देवून बांधकाम करण्यासाठी सुरवातीला पाया खोद काम करणे गरजेचे आहे यासाठी लागणारे साहित्य टिकाव, खोरे,घमेल या साधनांचा वापर करून मुलांनी चांगल्या प्रकारे खोदकाम केले यामध्ये मुलांना चांगल्या प्रकारे माहिती समजली.


इयत्ता:- दहावी
उपक्रमाचे नाव:-खिडकीचे ग्रील बनविणे.
थोडक्यात माहिती:-प्रथम खिडकी चे मापे घेऊन त्यासाठी लागणारे मटेरियल ची यादी तयार केली मुलांना समजावून सांगितले यासाठी कोणते मटेरियल आपण वापरायचे आहे.२५X3 या साइज 8 अंगेल व 10m बार व त्यासाठी लागणारे साहित्य मीटर टेप गुण्या वेल्डिंग रॉड हॅन्डग्लोज प्रथम आम्ही ३० इंचीची 2 नग कटिंग केली व 24 इंचीचे 2 नग केले प्रथम मुलींनी चौकोनी फ्रेम बनवली व वेल्डिंग केली त्यासाठी 10 m बार 4 इंच अंतरावरील वेल्डिंग केले.असे 24 इंचाचे 6नग कटिंग करून वेल्डिंग केले अशा पध्दतीने मुलांना माहिती समजली.














                                                                  अभियांत्रिकी विभाग.                                                      ...